Công việc chính của túi mật là tiêu hóa chất béo. Khi túi mật gặp trục trặc, bạn có thể bị trào ngược a xít, bị đầy hơi, buồn nôn, nôn và đau bụng. Vậy đâu là những thực phẩm tốt nhất cho sức khỏe của túi mật, để túi mật luôn khỏe mạnh và hạn chế các bệnh về túi mật, sỏi mật,...? Hãy tham khảo ngay bài viết sau đây.
 |
| Top 9 loại thực phẩm tốt nhất cho túi mật. |
Túi mật có chức năng gì?
Túi mật là nơi dự trữ mật do gan bài tiết ra. Khi ăn thức ăn, túi mật có chức năng co bóp để đẩy dịch mật qua đường mật vào ruột non giúp tiêu hóa thức ăn. Những lắng đọng bất thường của các thành phần chính trong dịch mật sẽ hình thành nên bùn mật, sỏi mật. Sỏi mật thường gây ra đau bụng, viêm túi mật và viêm tụy.
Túi mật là một túi nhỏ hình quả lê, màu xanh, nằm ở mặt dưới của thùy gan phải, dài khoảng từ 6 – 8cm và rộng nhất là 3cm khi căng đầy. Đây là một bộ phận của đường dẫn mật ngoài gan, gồm có 3 phần: đáy, thân và cổ.
Ống dẫn mật từ túi mật tới ống mật chủ dài 3 – 4cm, đoạn đầu rộng 4 – 5mm, đoạn cuối hẹp 2,5mm. Trong lòng ở phần trên của ống túi mật có những van gọi là van Heister làm cho ống túi mật không bị gấp lại và làm cho mật lưu thông dễ dàng.
 |
| Túi mật đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn. |
Trong cơ thể, gan hoạt động sản xuất mật liên tục, mật là một chất dịch màu vàng hơi xanh lục, có vị đắng. Mật đóng một vai trò quan trọng vào quá trình tiêu hoá thức ăn.
Muối mật là Natri Glycocholate và Natri Taurocholate có vai trò phân huỷ các chất béo, thúc đẩy cho hoạt động của các men Lipase (Phân huỷ Lipid). Chúng còn giúp cho các chất béo đã được tiêu hoá có thể đi qua được thành ruột.
Cũng tương tự như vậy, muối mật có tác dụng vận chuyển các Vitamin tan trong dầu như các vitamin A, D, E và K. Muối mật không bị mất đi mà được tái hấp thu sau khi sử dụng. Khoảng 80 – 90% muối mật sẽ theo máu chuyển lại về gan và kích thích gan sản sinh thêm mật.
Mỗi ngày cứ 12 tiếng, gan tiết ra một lượng dịch mật khoảng 450ml, tuy nhiên thể tích tối đa của túi mật chỉ ở mức 30 – 60ml (95% là nước). Ngoài muối khoáng, muối mật, trong dịch mật còn có cholesterol và sắc tố mật. Khi không diễn ra sự tiêu hóa, dịch mật sẽ quay ngược trở về túi mật qua ống túi mật. Khi được dự trữ trong túi mật, mật sẽ bị mất bớt nước và trở nên cô đặc hơn. Khi chất béo đi vào tá tràng, túi mật bị kích thích, co bóp và tống mật xuống tá tràng.
Không có túi mật cơ thể sẽ như thế nào?
Mỗi năm có khoảng 600.000 người trải qua phẫu thuật cắt bỏ túi mật do viêm túi mật.
Không có túi mật, không thể tiêu hóa hết chất béo và kết quả là bị kém hấp thu và tiêu chảy, ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe tổng thể, theo Reader’s Digest.
Không có một chế độ ăn dành riêng cho túi mật, nhưng một số loại thực phẩm có thể giữ cho túi mật ở trạng thái tốt nhất trong khi những thức ăn khác có thể gây ảnh hưởng xấu đến túi mật. Vậy đâu là những thực phẩm tốt cho túi mật?
Top 9 loại thực phẩm tốt nhất cho túi mật
Quả bơ
Là thực phẩm giàu kali, bơ xếp hạng cao cho chế độ ăn tốt cho túi mật. Carrie Burrows, tiến sĩ khoa học dinh dưỡng ở Orlando (Mỹ), cho biết: đây là một siêu thực phẩm giàu chất béo lành mạnh và rất giàu kali. Kali là một chất dinh dưỡng thiết yếu cho sự cân bằng chất lỏng và chất điện giải giúp giữ nước cho cơ thể.
Khi cơ thể thiếu nước sẽ hình thành sỏi mật. Sỏi mật hình thành khi mật quá đậm đặc, do đó việc giữ nước giúp pha loãng mật ở mức thích hợp, có thể ngăn ngừa sự hình thành sỏi mật.
Có thể giảm nguy cơ sỏi mật bằng cách ăn bổ sung bơ vào khẩu phần ăn, theo Reader’s Digest.
Hạt lanh
Chất xơ giữ cho hệ thống tiêu hóa vận động, giúp loại bỏ độc tố và mật cũ ra khỏi cơ thể, nhưng khi không có đủ chất xơ, những chất này có thể tích tụ lại. Dòng chảy bị ứ đọng này có thể gây đầy hơi và táo bón.
Hạt lanh nghiền là một nguồn cung cấp chất xơ tuyệt vời, theo tiến sĩ Will Bulsiewicz, bác sĩ tiêu hóa ở Mount Pleasant (Mỹ).
Một muỗng canh hạt lanh có khoảng 2,8 gram chất xơ. Nó cung cấp chất béo lành mạnh, tốt cho túi mật dưới dạng omega 3.
Cam
Cam là một trong những loại trái cây tốt cho sức khỏe. Thực phẩm giàu vitamin C như trái cây và quả có múi là một lựa chọn tuyệt vời khác cho túi mật khỏe mạnh, theo ông Bulsiewicz.
Các nghiên cứu của các nhà nghiên cứu Đức cho thấy vitamin C có tác dụng phòng ngừa
bệnh sỏi mật. Việc bổ sung một chút vitamin C mỗi ngày có thể làm giảm một nửa nguy cơ sỏi mật. Và cam cũng không phải là thực phẩm giàu C duy nhất.
Các loại đậu
Một bữa ăn nhiều chất béo kích thích mật làm việc nhiều hơn, tiến sĩ Sheila Reddy, bác sĩ tiêu hóa ở Texas (Mỹ) giải thích.
Chế độ ăn có quá nhiều chất béo hoặc cholesterol có thể làm kết tinh chất béo trong mật và hình thành sỏi mật.
Các loại protein có nguồn gốc từ thực vật như đậu, đậu lăng và đậu phụ là những chất thay thế tuyệt vời cho thịt đỏ béo, một trong những thủ phạm chính gây viêm túi mật, nguyên nhân chính khiến phải cắt bỏ túi mật, bác sĩ Bulsiewicz cho biết thêm.
Không có chế độ ăn cho người đã bị cắt bỏ túi mật, nhưng những thực phẩm béo như đồ chiên, phô mai, kem và thịt nên được hạn chế sau phẫu thuật cắt túi mật, ông nói.
Rau có vị đắng, đậu bắp
Các loại rau có vị đắng, gồm xà lách xoăn, cần tây, cải thảo, lơ xanh và a ti sô, có thể là một trong những loại rau không chỉ tốt cho sức khỏe mà là những tác nhân giúp tiêu hóa chất béo tuyệt vời. Các thực phẩm đắng và đậu bắp, khi gặp thực phẩm béo, sẽ kích thích sản xuất mật, bác sĩ Tara Nayak, ở Philadelphia (Mỹ), giải thích.
Quả thật là thuốc đắng giã tật! David Friedman, một chuyên gia dinh dưỡng ở Wilmington (Mỹ), nhận xét.
Các vị thuốc khác bao gồm xà lách caron, tỏi tây, xà lách xoăn, thì là, rau cần tây, gừng ngâm và lá cây bồ công anh.
Thực phẩm đắng còn có tác dụng kích thích tiết nước bọt và sản xuất mật. Mật càng đắng thì hệ tiêu hóa hoạt động càng mạnh. Vị đắng tạo ra nước bọt, là khởi đầu của quá trình tiêu hóa, theo Reader’s Digest.
Rau lá xanh đậm
Rau bó xôi và lơ xanh, giàu magiê, có vai trò quan trọng đối với túi mật, vì sỏi mật chứa canxi. Magiê giúp loại bỏ canxi, vì vậy nó ngăn chặn tích tụ và hình thành sỏi mật, cô Nayak nói. Hạt bí ngô cũng rất giàu magiê.
Củ cải
Củ cải chứa betaine, một chất giúp bảo vệ gan và kích thích dòng chảy của mật để phân hủy chất béo. Đây là lý do tại sao củ cải nên là một yếu tố chính trong chế độ ăn hỗ trợ cho túi mật.
Cải thảo muối chua (Sauerkraut)
Các loại thực phẩm lên men như tương đậu nành Nhật bản (Miso), cải thảo muối dưa (Sauerkraut) và trà nấm thủy sâm (Kombucha), giúp cân bằng vi khuẩn đường ruột, từ đó hỗ trợ túi mật. Giữ cho vi khuẩn đường ruột cân bằng sẽ làm giảm nhu cầu về mật và giảm áp lực túi mật, bác sĩ Nay Nayak cho biết.
Nước
Một trong những lí do để uống nước nhiều hơn là bảo vệ túi mật. Nước cần thiết cho tất cả các chất tiết ra trong cơ thể kể cả mật.
Sỏi Mật Trái Sung được chiết xuất từ trái sung, kim tiền thảo, nấm linh chi…dùng cho các trường hợp bị sỏi thận, sỏi mật, sỏi gan, sỏi tiết niệu và các trường hợp sau phẫu thuật, tán sỏi. Sản phẩm đã được Bộ Y Tế kiểm nghiệm về chất lượng và cấp phép sản xuất và phân phối.
